“ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ”: συνέντευξη στην εφημερίδα “Η ΑΥΓΗ”
/ENGLISH/ “PERIPLUS”: an interview to a Hellenic newspaper
“Η ΑΥΓΗ” (ΣΑΒΒΑΤΟ 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013)
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ / ΜΟΥΣΙΚΗ
Συνέντευξη-επιμέλεια: ΘΑΝΟΣ ΜΑΝΤΖΑΝΑΣ
“ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΓΕΦΥΡΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟΧΟΣ, ΑΛΛΑ ΜΕΣΟΝ…”
Θάνος Μαντζάνας: Η μουσική είναι για εσένα μια εσωτερική ανάγκη/κατάθεση ψυχής, ένα πολύτιμο ίσως χόμπι, ή μια δεύτερη (επαγγελματική) ασχολία;
Μιχάλης Λουκοβίκας: Η ενασχόληση με τη μουσική (πρέπει να) είναι εσωτερική ανάγκη/κατάθεση ψυχής για όλους, ακόμη και για τους ερασιτέχνες χομπίστες. Για μένα, επιπλέον, είναι ένα επάγγελμα-λειτούργημα που οφείλεις να το υπηρετείς πιστά και με συνέπεια. Να γιατί έγινα και δημοσιογράφος…
Periplus / deambulações luso-gregas
ΘΜ: Θεωρείς την μουσική τού “Περίπλους” world/ethnic, απλά μεσογειακή λαϊκή μουσική, ή της δίνεις κάποιο άλλο όνομα; Πιστεύεις αλήθεια ότι εμπεριέχει και μερικά στοιχεία new age – έστω και με την ευρύτερη έννοια του όρου – ή όχι;
ΜΛ: Αυτές οι οριοθετήσεις ποτέ δεν με ενδιέφεραν. Άλλωστε, έμποροι τις επινόησαν. Με “Το Χρυσάφι τ’ Ουρανού”, σε ποίηση Άρη Αλεξάνδρου, που κυκλοφόρησε δίγλωσσο και στην Πορτογαλία, επιχείρησα ένα ταξίδι από τη Δύση στην Ανατολή. Και ο “Περίπλους” ταξίδι είναι: “Voyaging music”…
ΘΜ: Στα κείμενα του CD αναφέρεις ότι προσπάθεια σας ήταν να δημιουργήσετε “γέφυρες” μεταξύ χωρών, λαών και πολιτισμών. Είναι λοιπόν ένα έργο που έχει περισσότερες και μεγαλύτερες διαστάσεις από την καθαρά μουσική; Και υπάρχει μήπως περίπτωση αυτή η διαπολιτισμική παράμετρος να υποσκέλισε έστω και μερικά την μουσική φύση τού εγχειρήματος;
ΜΛ: Όταν δυο ή περισσότεροι καλλιτέχνες από διαφορετικές κουλτούρες αποφασίζουν να συνεργαστούν, αν δεν χρησιμοποιήσουν κάποια διεθνή “διάλεκτο”, κατά κανόνα δυτικότροπη, οφείλουν να δημιουργήσουν “διαύλους” επικοινωνίας. Οι “γέφυρες” δεν είναι στόχος αλλά μέσον. Σκοπός είναι η δημιουργία καλλιτεχνικού έργου.
ΘΜ: Είσαι ικανοποιημένος από τις μέχρι τώρα πωλήσεις του CD, τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι εμπορικές δυνατότητες αυτής αλλά και όποιας άλλης ανάλογης ελληνικής δουλειάς στην παγκοσμιοποιημένη δισκογραφική αγορά;
ΜΛ: Εμπορικότητα που αποθεώνει το mainstream σκοτώνοντας τη δημιουργικότητα; Μήπως ο “Περίπλους” είναι δυσνόητος; Το πρόβλημα, συνεπώς, εντοπίζεται στα μαζικά μέσα προβολής… Ευτυχώς, υπάρχουν εναλλακτικές αγορές και δίκτυα προώθησης. Στην Πορτογαλία πάμε καλά! Τώρα ετοιμαζόμαστε για Βραζιλία! Στην Ελλάδα; Το παλεύουμε…
Periplus / Luso-Hellenic Wanderings
ΘΜ: Ο δίσκος αυτός υλοποιήθηκε ενώ είχε ήδη ξεκινήσει η οικονομική και όχι μόνο κρίση που ταλανίζει την χώρα μας από το ’10. Αυτή η συγκυρία, οι συνθήκες και οι συνέπειες της, επηρέασαν καθόλου τη δημιουργική διαδικασία του και, αν ναι, με ποιον τρόπο;
Θα ήταν δυνατή η κυκλοφορία αυτού του υλικού δίχως τις επιχορηγήσεις που δεχθήκατε και μάλιστα αποκλειστικά από πορτογαλικούς φορείς; Και με την ευκαιρία, τί έχεις να πεις για την πολιτισμική πολιτική του επίσημου ελληνικού κράτους στην εποχή των Μνημονίων και ειδικά για το σκέλος των σχετικών χρηματοδοτήσεων;
ΜΛ: Ο “Περίπλους” θα ήταν αδιανόητος δίχως τις επιχορηγήσεις από την Ένωση Πορτογάλων Δημιουργών (SPA) και την Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα του Γκιμαράες. Στην Πορτογαλία τηρούνταν κάποιες διαδικασίες (τώρα πλέον κόπηκαν). Δεν ήταν όπως εδώ όπου τραγουδάμε κιόλας ότι “φτιάχνουν οι Έλληνες κυκλώματα κι ιστορία οι παρέες”… Συνέπεια της διαχρονικής ανυπαρξίας πολιτιστικής (ή όποιας άλλης) πολιτικής. Εμείς προωθούμε τον πολιτισμό τής Ελλάδας στο εξωτερικό και αυτή, αντί για “ευχαριστώ”, μας μετατρέπει σε νέους “(Ιωσήφ) Κ.” να περιμένουμε έξω από τον “Πύργο” να μας δεχθεί κάποιος μεγαλοσχήμονας…
ΘΜ: Και τα επόμενα σχέδια σου, αναφορικά με το “Περίπλους” και όχι μόνο;
ΜΛ: Ο “Περίπλους” αναδείχθηκε σε ένα από τα καλύτερα album τής χρονιάς στην Πορτογαλία και προτάθηκε για βράβευση (βραβείο SPA στον καλύτερο δίσκο τού 2012). Είχα τη μεγάλη τύχη να συνεργαστώ με έναν σπουδαίο καλλιτέχνη και άνθρωπο: την Αμέλια Μουζ! Έτσι, καμιά δυσκολία δεν είναι ανυπέρβλητη. Το ταξίδι συνεχίζεται…
●
Ο “Περίπλους” στο Festival Músicas do Mundo τού Sines
ΘΜ: Ποιο ήταν το κυριότερο στοιχείο που σε έλκυσε στην δουλειά τού Μιχάλη Λουκοβίκα και σε έκανε να συνεργαστείς μαζί του;
Amélia Muge: Ο Μιχάλης Λουκοβίκας φτιάχνει μουσική τού μέλλοντος. Συνδυάζει με μοναδικό τρόπο τη Δύση με την Ανατολή, το παραδοσιακό με το έντεχνο, τον χώρο και τον χρόνο. Και με άψογο τρόπο επιλέγει την ποίηση που μελοποιεί, όπως π.χ. του Άρη Αλεξάνδρου.
ΘΜ: Πιστεύεις ότι το έργο αυτό υπερβαίνει τις διαστάσεις ενός δίσκου και έχει ευρύτερες πολιτισμικές; Θα έλεγες ότι ανήκει τόσο στην πορτογαλική όσο και στην ελληνική μουσική ή είναι κάτι άλλο, διαφορετικό που προκύπτει από τη συνένωση αυτών των δύο και όχι μόνο;
AM: Ο “Περίπλους” είναι μια διαδικασία δημιουργίας και μύησης. Ασχολούμαστε με μουσικές και κουλτούρες αρχαιότερες των χωρών μας. Ή πλέουμε σε άλλες θάλασσες, όπως με τη morna τού Πράσινου Ακρωτηρίου. Ο ορίζοντας αυτού του έργου υπερβαίνει τον ορίζοντα των δυο πολιτισμών μας.
ΘΜ: Είναι τελικά η θάλασσα το κυριότερο στοιχείο που συνδέει τους πολιτισμούς και τις κουλτούρες Ελλάδας και Πορτογαλίας ή υπάρχει και κάτι άλλο και σημαντικότερο;
AM: Σημαντικότερος είναι ο τρόπος πλοήγησης στη “θάλασσα του νου” και τον “ωκεανό των ήχων”, με την πυξίδα να δείχνει την “Ιθάκη”, συνδυάζοντας φαντασία και γνώση, δημιουργία και όραμα, προσηλωμένοι στο καλλιτεχνικό μας έργο – αλλά πάντα σε επαφή με την πραγματικότητα.
●
>> Σχόλια για τον “ΠΕΡΙΠΛΟΥ” στον πορτογαλικό Τύπο
Periplus CD 