Σχόλια για τον “ΠΕΡΙΠΛΟΥ” στον πορτογαλικό Τύπο
/ENGLISH/ Critical remarks on “PERIPLUS” in the Press
/PORTUGUÊS/ Comentários sobre o “PERIPLUS” na imprensa
Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΑ
Nuno Pacheco, “Público” – 20 Φεβρουαρίου 2012
Η Amélia και ο Μιχάλης ολοκλήρωσαν το πρώτο δια-μουσικό ταξίδι τής σύγχρονης εποχής μεταξύ Πορτογαλίας και Ελλάδας, κάνοντας κάτι που κανείς άλλος δεν έχει κάνει μέχρι τώρα: ενδυναμώνοντας δεσμούς, διασυνδέοντας νότες (μουσικές, γιατί οι άλλες είναι διαμαρτυρίας), δημιουργώντας νέα δρομολόγια με αφετηρία αρχαίες διαδρομές…
_____________________________________________________
ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ
Maria Ramos Silva, “i” – 21 Φεβρουαρίου 2012
Η εγγενής κατανόηση των μουσικών συγγενειών, η γενναιοδωρία και η μεταδοτική αίσθηση χιούμορ. Η Amélia και ο Μιχάλης, μια Πορτογαλία-Ελλάδα επικεφαλής στον αγώνα δημιουργίας γεφυρών μεταξύ λαών…
Ένα καζάνι ήχων όπου αναμιγνύονται οι πολιτιστικές συγγένειες πέρα από τα όρια της κρίσης…
_____________________________________________________
Nuno Pacheco, “Público/Ípsilon” – 24 Φεβρουαρίου 2012
Η Amélia Muge έφτιαξε με τον Μιχάλη Λουκοβίκα τον δίσκο που κανείς άλλος δεν έχει κάνει ακόμη, ενώνοντας την Πορτογαλία με την Ελλάδα, τη Δύση με την Ανατολή, το παρελθόν με το μέλλον…
Σε μια περίοδο που η κρίση σαρώνει την Πορτογαλία και την Ελλάδα, η Amélia Muge και ο Μιχάλης Λουκοβίκας βάζουν στον “Περίπλου” το σφρίγος των αρχαίων επών, προτείνοντας ένα ελληνοπορτογαλικό μουσικό ταξίδι που αγκαλιάζει, στην ίδια περιπέτεια, άλλες γειτονικές κουλτούρες, από την Ασία ως την Αφρική…
●
Ο “Περίπλους”, μια ιδέα τόσο προσφιλής στην Amélia Muge, υπήρξε εξ αρχής ένα παράτολμο στοίχημα. Η συνένωση πολιτισμών τής Μεσογείου με γειτονικούς από τον Ατλαντικό και τον Ινδικό ωκεανό, η μίξη τής Δύσης με την Ανατολή χωρίς να ενδίδει κανείς σε πολυπολιτισμικές απομιμήσεις αμφιβόλου γούστου, απαιτεί τεράστια δόση αφοσίωσης, αποφασιστικότητας και γνώσης. Η λυδία λίθος προέκυψε στην Amélia συνδέοντας την Πορτογαλία με την Ελλάδα, όταν συνεργάστηκε με τον Μιχάλη Λουκοβίκα (εξαιρετική ανακάλυψη) και μοιράστηκε μαζί του και με πολλούς πραγματικά ταλαντούχους μουσικούς, Πορτογάλους και Έλληνες, αυτήν την περιπέτεια. Το αποτέλεσμα είναι ένα διαμάντι επεξεργασμένο σε βαθμό σχεδόν τελειότητας…
Όλα αυτά με μια σύγχρονη προσέγγιση όπου οι μελωδικές και ρυθμικές γραμμές των δυο χωρών αλληλοσυνδέονται, πλησιάζοντας και προκαλώντας η μια την άλλη με φυσική και ρέουσα μορφή, σαν να ήταν πάντοτε γειτονικές και να συνδιαλέγονταν με αυτόν τον τρόπο…
_____________________________________________________
João Lisboa, “Expresso/Atual” – 25 Φεβρουαρίου 2012
Μια συνάντηση κορυφής Πορτογάλων και Ελλήνων ποιητών και μουσικών, υπό την προεδρία τής Amélia Muge και του Μιχάλη Λουκοβίκα, για να εμπεδωθεί η ιδέα πως αυτό που είμαστε υπάρχει σε μεγάλο βαθμό και στην άλλη πλευρά…
Η Μεσόγειος, βέβαια. Που είχε ως λιμάνι αφετηρίας για την εξερεύνησή της το ενδιαφέρον για το έργο τού Έλληνα ποιητή Άρη Αλεξάνδρου… και που συνεχίστηκε με μια διαισθητική έρευνα σημείων επαφής και κοινών χαρακτηριστικών τα οποία… αρκεί κάποιος να νιώσει την ανάγκη να ανακαλύψει…
_____________________________________________________
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΕΝΑ ΒΡΑΔΥ ΣΤΗ ΛΙΣΑΒΟΝΑ
João Moço, “Diário de Notícias” – 25 Φεβρουαρίου 2012
Ο “Περίπλους”… πολύ περισσότερο από μια απλή συλλογή τραγουδιών, είναι ένα μουσικό ταξίδι μέσω των παραδόσεων της Πορτογαλίας και της Ελλάδας, ανακαλώντας και τα αρχαία έπη καθώς ατενίζουμε το μέλλον…
Αυτή η μουσική συνάντηση Πορτογαλίας και Ελλάδας αποκτά επίσης έναν διπλό συμβολισμό, σε μια στιγμή που και οι δυο χώρες αντιμετωπίζουν έντονα κοινωνικά προβλήματα…
_____________________________________________________
Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ
Nuno Rogeiro, “Sábado” – 1 Μαρτίου 2012
Δεκαετίες τώρα παρακολουθώ με ενδιαφέρον τον ξεχωριστό δρόμο τής Amélia Muge ανάμεσα σε μια μυθική παράδοση και τα “κοινωνικά” θέματα. Όμως ο δίσκος “Περίπλους, ελληνοπορτογαλικές περιηγήσεις” είναι ακόμη ωραιότερος. Μουσικοί και όργανα, από εδώ και από τη χερσόνησο με το αρχιπέλαγος της Ελλάδας, μια Οδύσσεια ήχων, η Μεσόγειος, πραγματική και φανταστική, η Δύση όπου η Πορτογαλία αναπαύεται, ονειρεύεται και υποφέρει, με δυο έξοχες μπαλάντες: “Όσο βαρούν τα σίδερα” και “Ζουμ ζουμ”.
____________________________________________________
AMÉLIA MUGE + ΜΙΧΑΛΗΣ ΛΟΥΚΟΒΙΚΑΣ
João Miguel Tavares, “Time Out” – 21 Μαρτίου 2012
… Είναι εξαιρετικά ειρωνικό το γεγονός ότι ο “Περίπλους”, με υπότιτλο “Ελληνοπορτογαλικές περιηγήσεις”, εκθειάζει αυτό το είδος τού μεσογειακού ομφάλιου λώρου που συνδέει την Ελλάδα με την Πορτογαλία τουλάχιστον από την εποχή τού μύθου για την ίδρυση της Λισαβόνας, η οποία αποδίδεται στον Οδυσσέα. Αδέρφια στην οικονομική χρεωκοπία, οι δυο χώρες ενώνουν εδώ τις δυνάμεις τους για να εκθειάσουν τον πολιτιστικό τους πλούτο υπό την όποια λιτότητα – οι δίσκοι τής Amélia Muge είναι ένα περίτεχνο κέντημα ήχων, οργάνων και στίχων, και ο “Περίπλους” δεν αποτελεί εξαίρεση.
Κάτι παραπάνω: είναι πάντοτε κάθε άλλο παρά προφανείς. Αν εδώ ενώνει τις δυνάμεις της με τον Έλληνα μουσικό και συνθέτη Μιχάλη Λουκοβίκα δεν είναι για να δημιουργήσει μια ευρω-πουτίγκα με κιθάρα braguesa και μπουζούκι. Ναι, υπάρχει κιθάρα braguesa, και ναι, υπάρχει μπουζούκι, όπως υπάρχουν και ίχνη ρεμπέτικου και fado, υπάρχουν στίχοι τού Pessoa και δελφικοί ύμνοι. Όμως τίποτε δεν προσεγγίζεται με τρόπο συμβατικό – εντελώς το αντίθετο, κάθε κομμάτι αποτελεί μια συσσώρευση εκπλήξεων, όπως το “Φαίνου”,(*) όπου τραγουδά η Hélia Correia (ναι, τραγουδά) στα ελληνικά, ή όπως για παράδειγμα “Της τριανταφυλλιάς τα φύλλα”, ένα υπέροχο θέμα που συνοψίζει στην εντέλεια τον τρόπο με τον οποίον είναι δυνατόν να φτιάξεις ένα πορτογαλογαλικιανελληνικό patchwork χωρίς να φαίνεται ούτε μια ραφή…
____________________________________________________
(*) Πρόκειται για τον “Επιτάφιο” που συνέθεσε ο Σείκιλος μετά τον 2ο αιώνα π.Χ. Είναι ένα επίγραμμα σε κυλινδρική επιτύμβια στήλη με τους στίχους και τη μουσική (τα σύμβολα της αρχαίας ελληνικής σημειογραφίας): έχουμε δηλαδή ένα τραγούδι, το αρχαιότερο που έχει σωθεί πλήρες σε όλον τον κόσμο. Η στήλη βρέθηκε στο Αϊδίνι τής Μικράς Ασίας, τις αρχαίες Τράλλεις, κοντά στην Έφεσο. Ο τίτλος μας προέρχεται από τον πρώτο στίχο: Ὅσον ζῇς, φαίνου…
Μια μέρα βρεθήκαμε με την Hélia Correia και, μεταξύ άλλων, της είπαμε πως ο “Επιτάφιος” θα περιλαμβάνεται στον “Περίπλου”. Προς μεγάλη μας έκπληξη, η Hélia όχι μόνον γνώριζε τη σύνθεση του Σείκιλου (που οι πλείστοι των Ελλήνων μουσικών αγνοούν), αλλά άρχισε αμέσως να την τραγουδά στα αρχαία ελληνικά! Αποφασίσαμε τότε πως η Hélia δικαιούται να τραγουδήσει τον “Επιτάφιο” και στον δίσκο…
●